Historia Świętego Mikołaja jest znana wielu osobom, jednak to jak zmieniał się jego wizerunek i zadania na przestrzeni lat to kompletnie oddzielna sprawa. W wielu krajach Święty Mikołaj nazywa się lub wygląda inaczej, a nawet w ogóle nie przynosi prezentów!
Święty Mikołaj to postać znana w wielu miejscach na świecie. Życiorys pobożnego i szczodrego biskupa stał się inspiracją do postaci obdarowującej dzieci w okresie świątecznym. Sinterklaas, Dziadek Mróz, Julemand – w różnych krajach, pod różnymi imionami tajemnicza postać przynosi dzieciom prezenty.
Prawdziwy święty Mikołaj
Inspiracją dla świętego Mikołaja, który obdarowuje dzieci prezentami, powstała w oparciu o prawdziwą historię. W starożytności, około 270 roku, urodził się prawdziwy święty Mikołaj. Mężczyzna przyszedł na świat w bogatej, aczkolwiek bardzo wierzącej rodzinie. Młodzieniec wiódł jednak ascetyczne, pozbawione hedonistycznych zachcianek życie, którego celem było niesienie pomocy biednym. Już jako biskup Miry, Mikołaj faktycznie pomagał ubogim.
O dobroduszności i szlachetności Mikołaja krąży wiele legend. Jedna z nich mówi, że biskup uratował od konieczności pracy w domu publicznym. Ich ojciec, w związku z bankructwem chciał bowiem oddać tam swoje córki. Mikołaj miał przez komin wrzucić do domu sióstr trzy sakwy monet, które rozsypały się do wiszących przy kominku pończoch i trzewików, ratując w ten sposób dziewczyny przed podłym losem.
Inne legendy opowiadają, że Mikołaj uchronił od śmierci niesłusznie skazanych rzymskich namiestników, uratował przed burzą rybaków, a nawet wskrzesił trzech młodych mężczyzn, którzy zostali zamordowani za długi.
Święty Mikołaj zmarł najprawdopodobniej właśnie 6 grudnia, w wieku 70 lat. Po śmierci, z uwagi na swoje liczne zasługi i cnotliwe życie, został ogłoszony świętym.
Gdzie prezenty przynosi święty Mikołaj?
Jak wygląda święty Mikołaj w innych krajach? W Holandii, odpowiednikiem świętego Mikołaja jest Sinterklaas, czyli mędrzec przypływający statkiem do kraju w ostatnią niedzielę listopada. Następnie mężczyzna przemierza ulice całego państwa na białym koniu obdarowując wszystkich prezentami – pod warunkiem, że byli grzeczni. 5 grudnia następuje wielkie poszukiwanie ukrytych w najdziwniejszych miejscach prezentów.
Święty Mikołaj w Danii to Julemand. Dzieci otrzymują prezenty dopiero dzień po Wigilii, jednak obchodom świąt w Dani towarzyszą ciekawe obrządki. W trakcie kolacji dorośli wręczają bowiem sobie drobne upominki, a dzieci zajadają się specjalnym pączkami z cukrem pudrem lub konfiturą oraz piją specjalne świąteczne wino z migdałami i rodzynkami.
W Belgii Święty Mikołaj odwiedza dzieci dwukrotnie – najpierw 4 grudnia, aby sprawdzić, czy dzieci były grzeczne, a następnie 6 grudnia w celu wręczenia im prezentów, które umieszcza w specjalnych butach. Dzieci zostawiają także marchewkę i siano dla osiołków świętego.
Kto jeszcze przynosi prezenty?
Okazuje się, że nie wszędzie prezenty przynosi Mikołaj. W Rosji prezenty wręcza się 6 stycznia. Mimo, iż jest to kraj słowiański, którego kultura jest zbliżona do polskich wierzeń i tradycji, Rosjanie otrzymują prezenty nie tyle od świętego Mikołaja, co od Dziadka Mroza. Starzec wchodzi do domów przez drzwi, a nie komin, jego broda nierzadko sięga kolan, a szata może być zarówno czerwona, jak i niebieska lub srebrna.
Na Islandii prezenty otrzymuje się codziennie przez 13 dni, kończywszy na Bożym Narodzeniu, a przynoszą je Jólasveinar czyli sympatyczne trolle-psotnicy w ludzkiej postaci. Dawniejsze wierzenia związane z tymi postaciami przedstawiały je jako złowrogich pożeraczy dzieci, jednak dziś kojarzone są z przyjaznym usposobieniem.
Bardzo ciekawą postacią rozdającą świąteczne prezenty jest również La Befana, czyli wstrętna czarownica rozdająca podarki dzieciom we Włoszech. Według legendy, kobieta poszukując małego Jezusa zbłądziła i od tej pory krąży po świecie wrzucając do kominów prezenty dla dzieci w nadziei, że któryś z nich trafi w końcu do Dzieciątka. Befana roznosi prezenty w nocy z 5 na 6 stycznia. Dzieci, które będą niegrzeczne mogą znaleźć w skarpecie czosnek, cebulę lub popiół zamiast wyczekiwanego podarku. Aby przymilić się Befanie dzieci zostawiają dla niej cytrusy lub wino.
Ciekawostki o świętym Mikołaju
Święty Mikołaj nie zawsze wyglądał tak, jak wyobrażamy go sobie dzisiaj. Od czasu śmierci biskupa aż do lat 20. XX wieku przedstawiany był jako dobrotliwy starzec, w biskupich szatach lub innym, dostojnym odzieniu. Tymczasem, za sprawą świątecznej reklamy Coca-Coli, powstałej w właśnie w latach 20. XX wieku, wizerunek Mikołaja diametralnie się zmienił. Wygląd sympatycznego, grubego staruszka w czerwonym odzieniu i z długą, białą brodą zawdzięczamy więc znanej marce kofeinowego napoju z bąbelkami.
Skoro mowa o świętym Mikołaju, warto wspomnieć o bardzo powszechnej i charakterystycznej tradycji jaką jest wysyłanie do niego listów. Do najpopularniejszych kierunków pod jakie dzieci z całego świata wysyłają listy należą Finlandia, Norwegia i Kanada jednak tylko jeden z nich posiada unikalny i absolutnie wyjątkowy adres kierunkowy: H0H 0H0.
Jak widać święty Mikołaj ma wiele twarzy, a tradycja związana z wręczaniem świątecznych podarków ma bogatą historię, nierzadko ściśle związaną z poszczególnym krajem bądź regionem. Warto jednak pamiętać, że przecież tak naprawdę wszędzie liczy się jedno – żeby choć symbolicznie obdarować ukochaną osobę, sprawić, aby miała dobry dzień i nastrój, a przede wszystkim kultywować piękną tradycję, niezależnie gdzie mieszkamy. Wesołych Mikołajek! 🙂
Loading...
